H Μεσόγειος Θάλασσα και το τελευταίο μυστικό της Κλεοπάτρας (vid)

ΑΡΧΑΙΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ  | Ενημ. 22/09/2025, 07:07
Posted by Youmagazine Staff

Η ανακάλυψη του βυθισμένου λιμανιού της Ταπόσιρις ίσως οδηγήσει στον χαμένο τάφο της Κλεοπάτρας.

Δεξιά: Πτολεμαϊκό ανάγλυφο με τη μορφή της Κλεοπάτρας Ζ΄, τελευταίας Φαραώ της Αιγύπτου. Αριστερά: Ως ενσάρκωση της Ίσιδας. Image: Supplied

v

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ηγεμόνας της αρχαίας Αιγύπτου και ζωντανή ενσάρκωση της Ίσιδας, η Κλεοπάτρα, είναι ένα από τα πιο γνωστά ονόματα στην ιστορία. Ήταν η έβδομη Κλεοπάτρα στην οικογένειά της (Κλεοπάτρα Ζ΄). Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια τον χειμώνα του 69 – 68 π.Χ. και έζησε 39 χρόνια έως τον τραγικό θάνατό της στις 10 ή 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. Βασίλευσε 21 χρόνια από το 51 π.Χ. έως το 30 π.Χ.

Η ιστορία δεν καταγράφει το όνομα της μητέρας της ή την ακριβή ημερομηνία γέννησής της. Πατέρας πάντως της Κλεοπάτρας ήταν ο Πτολεμαίος ΙΒ΄ ο Αυλητής, και η οικογένειά της, γνωστή ως Πτολεμαίοι, κυβερνήσουν την Αίγυπτο για 300 χρόνια.

Οι Πτολεμαίοι ήταν Έλληνες ηγεμόνες που κατάγονταν από τον στρατηγό Πτολεμαίο, ο οποίος ανέλαβε τον έλεγχο της Αιγύπτου όταν πέθανε ο Μέγας Αλέξανδρος το 323 π.Χ. Οι μεταγενέστεροι Πτολεμαίοι ήταν προστάτες των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Επί των ημερών τους η Αλεξάνδρεια έγινε παγκόσμια πρωτεύουσα της διανόησης με την περίφημη Βιβλιοθήκη και το Μουσείο.

Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες, η Κλεοπάτρα ήταν έξυπνη, πνευματώδης και αποφασιστική. Ήταν ικανή στη διοίκηση, όπως η Βερενίκη Β΄ βασίλισσα της Κυρηναϊκής. Μιλούσε πολλές γλώσσες και γοήτευε όποιον τη συναντούσε. Πρόθυμη να μάθει και περίεργη για τα πάντα, η Κλεοπάτρα καλούσε συχνά μελετητές από το Μουσείο για να απαντήσουν στις ερωτήσεις της και συχνά επισκεπτόταν την περίφημη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, η οποία είχε χιλιάδες βιβλία στα ελληνικά από όλες τις γνωστές τότε χώρες του κόσμου.

Όταν πέθανε ο πατέρας της εκείνη ήταν 17 ετών. Ήρθε αμέσως σε σύγκρουση με τον 10χρονο αδελφό της Πτολεμαίο ΙΓ΄, καθώς οι δυο τους αντιπροσώπευαν διαφορετικά κέντρα εξουσίας. Η Κλεοπάτρα αρχικά εξορίστηκε, αλλά συγκέντρωσε στρατό και ανακατέλαβε την εξουσία. Σε αυτό τη βοήθησαν και οι Ρωμαίοι και συγκεκριμένα ο Ιούλιος Καίσαρας που είχε φτάσει στην Αίγυπτο για να εκδικηθεί την δολοφονία του Πομπήιου από τους Αιγύπτιους. Όταν τον συνάντησε, η Κλεοπάτρα ήταν 22 ετών, ενώ ο Καίσαρας ήταν ήδη 52 ετών.
v

Ο Ναός του Όσιρι στην Μεγάλη Ταπόσιρι (Taposiris Magna) κοντά στην αρχαία αιγυπτιακή πρωτεύουσα της Αλεξάνδρειας. Image: Supplied
ν

Μετά τη δολοφονία του Καίσαρα συνδέθηκε ερωτικά με τον Μάρκο Αντώνιο. Σαν ζευγάρι έγραψαν ιστορία μέχρι το τραγικό τέλος τους. Ο Αντώνιος συγκρούστηκε με τον Οκταβιανό, τον μετεπειτα Αύγουστο, και νικήθηκε τόσο στη ναυμαχία του Άκτιου, όσο και αργότερα στο έδαφος της Αιγύπτου.

Μετά την ήττα του Αντώνιου, η Κλεοπάτρα αποφάσισε να αυτοκτονήσει, γιατί δεν είχε άλλο στρατό για να πολεμήσει. Η αξιοπρέπειά της δεν της επέτρεπε να συρθεί σκλάβα, δεμένη πίσω από το άρμα του Οκταβιανού, όταν αυτός θα έκανε τον θρίαμβό του στη Ρώμη.

Το πώς πέθανε το διασώζει ο Πλούταρχος στον βίο του Μάρκου Αντώνιου. Αλλά ο τόπος ταφής της παραμένει ένα από τα μεγάλα αρχαιολογικά μυστήρια, όμοιο με το μυστήριο που συνοδεύει τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο Οκταβιανός έδωσε την άδεια το σώμα της Ελληνίδας βασίλισσας να ενταφιαστεί μαζί με το σώμα του Μάρκου Αντώνιου. Οι αρχαίοι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η ταφή έγινε στην Αλεξάνδρεια, κοντά στο Ναό της Ίσιδας, άλλοι ότι έγινε στο νησί Αντίροδος, όπου η Κλεοπάτρα είχε παλάτι, ενώ άλλοι ότι έγινε σε έναν ναό της πόλης Μεγάλη Ταπόσιρις, που βρίσκεται νοτιοδυτικά της Αλεξάνδρειας.

Το όνομα Ταπόσιρις προέρχεται από τις λέξεις “τάφος [του] Όσιρι”.
ν

Χάρτης με τις ελληνικές πόλεις στην Αίγυπτο των Πτολεμαίων. Image: Supplied
ν

Πρόσφατα οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ότι μεγάλο μέρος του αρχαίου λιμανιού της Ταπόσιρις είναι βυθσμένο στα ανοικτά των βόρειων ακτών της Αιγύπτου. Σε βάθος 12 μέτρων εντόπισαν τα ερείπια αρχαίων κτισμάτων. Πέτρινα κτίρια με ύψος πάνω από έξι μέτρα, με γυαλιστερά δάπεδα, κολώνες, τσιμεντόλιθους, άγκυρες και διάσπαρτους πτολεμαϊκούς αμφορείς.

Η Ταπόσιρις ήταν περιώνυμο θρησκευτικό κέντρο. Ήταν επίσης ένα ακμάζον εμπορικό κέντρο, που συνέδεε τις χερσαίες οδούς και τη λίμνη Mαρεώτιδα με την Αλεξάνδρεια.
ν

Πιθανόν σε κάποιο από αυτά τα κτίσματα στο βυθισμένο λιμάνι της Ταπόσιρις να βρίσκονται τα λείψανα της Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντώνιου. Image: Supplied
ν

Ο βυθός της θάλασσας είναι διάσπαρτος με μεγάλους αμφορείς, κίονες, γυαλιστερά ψηφιδωτά δάπεδα και άλλες αρχαιότητες. Image: Supplied
ν

Η ανακάλυψη έγινε ύστερα από προσπάθειες δυο δεκαετιών της Δομινικανής αρχαιολόγου Κάθλιν Μαρτίνεθ, η οποία έχει αφιερώσει την καριέρα της στην ανακάλυψη του ασύλητου τάφου της Κλεοπάτρας. Ενώ οι περισσότεροι Αιγυπτιολόγοι υποστηρίζουν ότι η βασίλισσα θάφτηκε στην Αλεξάνδρεια, η Μαρτίνεθ υποστηρίζει ότι τα στοιχεία δείχνουν την Μεγάλη Ταπόσιρι. Ο μεγάλος ναός ήταν αφιερωμένος στον Όσιρι, έναν θεό που συνδέεται με τον θάνατο και την ανάσταση, και το όνομά του, «Μεγάλος Τάφος του Όσιρι», μπορεί να έχει συμβολική σημασία.

Η Μαρτίνεθ είναι γνωστή για την επιμονή της, καθώς το 2022 η αρχαιολογική της ομάδα ανακάλυψε μια σήραγγα 1.300 μέτρων σκαλισμένη στον βράχο, κάτω από τον ναό του Όσιρι που οδηγούσε στο λιμάνι.

Το πρόσφατα ανακαλυφθέν βυθισμένο λιμάνι φαίνεται να ευθυγραμμίζεται άμεσα με αυτή τη σήραγγα, υποδεικνύοντας ένα ολοκληρωμένο δίκτυο που θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί για την ταφή της βασίλισσας.

Σε συνεργασία με τον ωκεανογράφο Μπομπ Μπάλαρντ, που ανακάλυψε τον Τιτανικό, η Μαρτίνεθ και η ομάδα της χρησιμοποίησαν σόναρ και καταδύσεις για να ερευνήσουν και να χαρτογραφήσουν τον βυθό.

v

v

Δείτε επίσης:

Ο Λαέρτιος διαφωνεί με τον «τάφο» του Αριστοτέλη Δύο μυστικές αίθουσες στη Μεγάλη Πυραμίδα (βίντεο) Ανακαλύφθηκε χάρτης της αρχαίας Ατλαντίδας! (vid) Αρχαιολόγοι εντόπισαν τον τάφο της Κλεοπάτρας (vid) Dr Barry Downing: Ήταν ο Ιησούς εξωγήινος; (vid) Σιλούρια Υπόθεση: Υπήρξε άλλος πολιτισμός πριν τον ανθρώπινο; (vid)