Επιβεβαιώνεται η θεωρία του Ηράκλειτου για το αδημιούργητο σύμπαν

5 Ιουνίου 2025 Κατηγορία ΘΕΜΑΤΑ, Φυσική-Κοσμολογία

ΦΥΣΙΚΗ – ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ | Ενημ. 05/06/2025, 15:17

Posted by Youmagazine Staff

Νέα έρευνα υποδηλώνει ότι η Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) δεν είναι τελικά η αρχή όλων των πραγμάτων στο σύμπαν.

Ο Ηράκλειτος το 500 π.Χ. ήταν από τους πρώτους κοσμολόγους που μίλησαν για την φύση του σύμπαντος. Image: News Media

v

Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι ότι δεν τους βγαίνει. Ο κόσμος στον οποίο ζούμε, έχει τόσα πολλά μυστήρια και ανεξήγητα, που οι φυσικοί τα έχουν χαμένα. Δημιουργούν συνεχώς καινούριες θεωρίες και υποθέσεις, προσπαθώντας να τις στριμώξουν στο ήδη υπάρχον πλαίσιο της φυσικής (Στάνταρτ Μοντέλο) και να τις συμβιβάσουν και με τις γενικά αποδεκτές θεωρίες του Αϊνστάιν, ενώ είναι ολοφάνερο ότι δεν ταιριάζουν. Αλλού είναι κοντές και αλλού ξεχειλωμένες.

Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Ρωμαιοκαθολικός ιερέας Ζορζ Λεμαίτρ (1894-1966) προσπαθώντας να συμβιβάσει τη Γένεση της Αγίας Γραφής με την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, πρότεινε τη θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης (Big Bang) για τη γέννηση του Σύμπαντος. Έστω και κατά λάθος, η θεωρία επισημοποιήθηκε το 1950 από τον Βρετανό αστρονόμο Φρεντ Χόυλ. Και αυτό ήταν. Αμέσως έγινε το Ευαγγέλιο των φυσικών σε όλο τον κόσμο. Μια νέα θρησκεία είχε ανατείλει.

Με πολύ απλά λόγια, η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης λέει ότι το σύμπαν ξεκίνησε ως ένα μόνο σημείο (από μια αρχική κατάσταση υψηλής πυκνότητας και θερμοκρασίας) και στη συνέχεια επεκτάθηκε και τεντώθηκε για να φτάσει στο μέγεθος που είναι σήμερα – και εξακολουθεί να τεντώνεται!

Και όλα αυτά συνέβησαν πριν από 14 δισεκατομμύρια χρόνια.

Tι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση που δεν είναι έτσι τα πράγματα;
ν

Βρίσκεται το σύμπαν μέσα σε μια μαύρη τρύπα; Image: CC BY-SA 2.5 Alain r.

ν

Η Θεωρία του Τοροειδούς Σύμπαντος

Λίγοι σήμερα πιστεύουν ότι το σύμπαν είναι έτσι όπως το περιγράφει η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης. Νεότερες έρευνες έχουν δείξει ότι πρώτον, δεν είναι άπειρο σε μέγεθος, και δεύτερον, ότι δεν διαστέλλεται. Στην πραγματικότητα, οι εξισώσεις που υποδηλώνουν ότι η διαστολή του σύμπαντος συνεχίζεται, είναι ασύμβατες με την κβαντομηχανική.

Το 2020, οι φυσικοί Anna Ijjas του Ινστιτούτου Max Planck και Paul Steinhardt του Πανεπιστημίου του Πρίνστον, πρότειναν τη Θεωρία του Τοροειδούς Σύμπαντος. Σύμφωνα με αυτή, το σύμπαν όχι μόνο είναι πεπερασμένο, αλλά έχει τη μορφή τόρου (torus), μιας σαμπρέλας ή κουλούρας, όπως τα σωσίβια. Μια σαμπρέλα που άλλοτε φουσκώνει και άλλοτε ξεφουσκώνει.

Δηλαδή, η τρέχουσα διαστολή του σύμπαντος καθοδηγείται από ένα πανταχού παρόν ενεργειακό πεδίο (η συμπεριφορά του οποίου αποδίδεται προς το παρόν στη σκοτεινή ενέργεια). Στη συνέχεια, όταν το ενεργειακό αυτό πεδίο εξασθενεί, το σύμπαν αρχίζει να ξεφουσκώνει απαλά, αλλά όχι εντελώς, μέχρι που φτάνει σε μια κατάσταση (που οι φυσικοί αποκαλούν μοναδικότητα), όπου η συστολή επαναφορτίζει το ενεργειακό πεδίο και η διαστολή ξεκινά ξανά.
ν

Η Θεωρία του Τοροειδούς Σύμπαντος προτείνει ότι το σύμπαν μπορεί να μην διαστέλλεται στην πραγματικότητα, αλλά φαίνεται να διαστέλλεται επειδή ο χωροχρόνος ρέει δυναμικά με τη γεωμετρία ενός τόρου. Image: Supplied

v

Είμαστε μέσα σε μια μαύρη τρύπα;

Ο θεωρητικός φυσικός Raj Kumar Pathria πρότεινε, ταυτόχρονα από τον μαθηματικό I. J. Good, ότι το παρατηρήσιμο σύμπαν βρίσκεται στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας, που πιθανώς είναι μια ανάμεσα σε πολλές άλλες, μέσα σε ένα μεγαλύτερο γονικό σύμπαν ή πολυσύμπαν. Η θεωρία αυτή μελετήθηκε πρόσφατα και από τον Πολωνό φυσικό Nikodem Popławski.

Πρόσφατα, ο Ισπανός φυσικός και κοσμολόγος Ενρίκε Γκαζτανιάγκα (Enrique Gaztanaga), σε εργασία του που δημοσιεύτηκε στο Physical Review D, υποστηρίζει ότι η Μεγάλη Έκρηξη δεν ήταν η αρχή των πάντων, αλλά μάλλον το αποτέλεσμα μιας βαρυτικής σύνθλιψης ή κατάρρευσης που σχημάτισε μια πολύ ογκώδη μαύρη τρύπα – ακολουθούμενη από μια αναπήδηση στο εσωτερικό της.

Αυτή η ιδέα, η οποία ονομάζεται “σύμπαν μαύρης τρύπας”, προσφέρει μια ριζικά διαφορετική άποψη για την προέλευση του κόσμου.

Βήμα-βήμα οι ερευνητές πλησιάζουν στη θέση που είχε διατυπώσει ο μεγάλος φυσικός φιλόσοφος Ηράκλειτος, πριν από 2.500 χρόνια, όταν έλεγε «κόσμον τόνδε, τον αυτόν απάντων, ούτε τις θεών ούτε ανθρώπων εποίησεν, αλλ᾽ ην αεί και έστιν και έσται, πῦρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα». (Αυτόν τον κόσμο, με όλα όσα περιέχει, δεν τον έπλασε κανένας θεός ή άνθρωπος, αλλά υπήρχε από πάντα, υπάρχει και θα υπάρχει, αιώνια, ζωντανή φωτιά, που ανάβει με μέτρο και σβήνει με μέτρο).
ν