Άσεμνα ψηφιδωτά σε ρωμαϊκά αποχωρητήρια (vid)
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
Posted by Youmagazine Staff
Τα μωσαϊκά που ανακαλύφθηκαν σε ρωμαϊκά αποχωρητήρια στην Αντιόχεια του Κράγου δείχνουν ότι το χιούμορ στις δημόσιες τουαλέτες έχει αρχαία καταγωγή.
Οι πρόστυχες παραστάσεις των ψηφιδωτών είχαν σκοπό να διασκεδάσουν τους άνδρες την ώρα που ουρούσαν. Image: Supplied
ν
ΟΠΟΙΟΣ είχε το «προνόμιο» να επισκεφθεί δημόσιες αντρικές τουαλέτες σίγουρα θα διασκέδασε με την ποικιλία των βωμολοχιών και τα άσεμνα σκίτσα στους τοίχους. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούριο. Οι Ρωμαίοι ήταν διαβόητοι για τις άσεμνες παραστάσεις τους μεγάλο μέρος των οποίων σώζεται στη Πομπηία.
Αλλά ένα νέο εύρημα στη σημερινή Τουρκία δείχνει μια άλλη διάσταση του ρωμαϊκού χιούμορ. Όπως αναφέρει η Megan Gannon στο LiveScience, οι αρχαιολόγοι έχουν αποκαλύψει δημόσια αποχωρητήρια διακοσμημένα με υποβλητικά ψηφιδωτά, που περιέχουν βρώμικα αστεία για να διασκεδάζουν τους περαστικούς.
Τα ψηφιδωτά ανακαλύφθηκαν από τους αρχαιολόγους που μετέχουν στο πρόγραμμα Antiochia ad Cragum Archaeological Research Project (ACARP), που διενεργεί ανασκαφές στην Αντιόχεια του Κράγου, στα νότια παράλια της Τουρκίας, από το 2004.
Οι ψηφιδωτές παραστάσεις που ανακαλύφθηκαν ανήκουν στον 2ο αιώνα μ.Χ. και θεωρούνται σημαντικές επειδή ελάχιστες επέζησαν από την εποχή εκείνη. Οι δημόσιες τουαλέτες και τα λουτρά ήταν κάτι κοινό σε όλη την αρχαιότητα, αλλά σχεδόν όλα έχουν καταστραφεί. Όμως αποχωρητήρια διακοσμημένα με μωσαϊκά ήταν κάτι εξαιρετικά σπάνιο.
ν
Ο Γανυμήδης και ο ερωδιός. (Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα)
ν
Καθώς οι άντρες ανακουφίζονταν στις δημόσιες τουαλέτες στην παραθαλάσσια πόλη Αντιόχεια του Κράγου, πριν από περίπου 1.800 χρόνια, πιθανότατα θα είχαν διασκεδάσει με τις πρόστυχες σκηνές των ψηφιδωτών που υπήρχαν στο πάτωμα.
Τα ψηφιδωτά δείχνουν σκηνές παρμένες από την ελληνική μυθολογία: τον Νάρκισσο γοητευμένο από το μέγεθος του φαλλού του και τον Γανυμήδη που παίρνει τα γεννητικά του όργανα καθαρισμένα από ένα πουλί.
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Νάρκισσος ήταν ένας ωραίος νέος της Βοιωτίας, γιος της Νύμφης Λειριώπης και του ποταμού Κηφισού.
Κάποια μέρα καθισμένος κοντά σε μια πηγή είδε το πρόσωπό του στα νερά της. Γοητεύτηκε από την εικόνα του που καθρεφτιζόταν στο νερό θέλησε, βυθίζοντας το βραχίονα του στο νερό να την αιχμαλωτίσει. Επειδή όμως παρά τις προσπάθειές του δεν το κατόρθωνε, παρέμεινε στη θέση αυτή αυτοθαυμαζόμενος μέχρι που μαράζωσε και πέθανε. Στη θέση εκείνη μετά από λίγο φύτρωσε το ομώνυμο άνθος ως σύμβολο της φθοράς και των χθόνιων θεοτήτων.
ν
Ο Νάρκισσος αυτή τη φορά έχει γοητευθεί από τον φαλλό του. (Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα)
ν
Ο Γανυμήδης ήταν πρίγκιπας της Τροίας περίφημος για την ομορφιά του. O Δίας μεταμορφώθηκε σε αετό και αρπάζοντάς τον, τον μετέφερε στον Όλυμπο, όπου του έδωσε αθανασία και έζησε αιώνια εκεί ως οινοχόος των θεών. Ως αποζημίωση, ο Δίας έστειλε τον Ερμή να προσφέρει για λογαριασμό του στον Τρώα, πατέρα του Γανυμήδη, ένα ζευγάρι άλογα γοργοπόδαρα σαν τον άνεμο κι ένα χρυσό κλήμα, έργο του Ηφαίστου.
Τον Γανυμήδη οι αρχαίοι τον ταύτισαν με το θεό των πηγών του Νείλου και τον έκαναν αστερισμό. Είναι ο Υδροχόος του ζωδιακού κύκλου και προσωποποιεί το ανεξάντλητο νερό των σύννεφων που γονιμοποιεί τη γη.
Η γλυπτική τέχνη, η ποίηση, η ζωγραφική και η κωμωδία ασχολήθηκαν με τον μύθο του Γανυμήδη. Σήμερα σώζονται σε διάφορα μουσεία συμπλέγματα με κύριο ήρωα τον Γανυμήδη καθώς και τοιχογραφίες που ανακαλύφθηκαν στην Πομπηία με αυτό το θέμα. Νεότεροι καλλιτέχνες όπως ο Τιτσιάνο, ο Μιχαήλ Άγγελος και ο Κορρέτζο την περίοδο της Αναγέννησης ασχολήθηκαν με τον γοητευτικό μύθο της αρπαγής του πανώριου νέου.
«Μείναμε άφωνοι από αυτά που είδαμε», δήλωσε ο Michael Hoff, αρχαιολόγος από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα στο Λίνκολν. «Πρέπει να γνωρίζετε τους μύθους για να καταλάβετε τι σημαίνουν, αλλά η ύπαρξή τους δείχνει ότι το χιούμορ στις τουαλέτες είναι κάτι το διαχρονικό».
ν
ν
