«Μια μάχη μετά την άλλη» – Ο νέος αμερικανικός εμφύλιος, με χιούμορ και έμπνευση

ΤΕΧΝΕΣ  | Ενημ. 02/10/2025, 08:24

Γράφει ο Θόδωρος Σούμας (*)

Η ταινία του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», η οποία προβάλλεται αυτές τις μέρες στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Image: Supplied

v

ΤΟ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ τελευταίο φιλμ του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», μια επίκαιρη, σατιρική, πολιτική αμερικανική ταινία, θέτει ένα σωρό ζητήματα σχετικά με τον πολιτικό, εμφύλιο διχασμό στις ΗΠΑ μεταξύ δεξιών και αριστερών, διχασμό που ταλανίζει τη χώρα από παλιά, αλλά κυρίως σήμερα. Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, ο Σον Πεν, ο Μπενίσιο ντελ Τόρο και η Ρεγκίνα Χολ.

Το φιλμ έχει ένα πρώτο κομμάτι σχετικό με τη δράση μια αριστερίστικης τρομοκρατικής οργάνωσης, της French 1975, το οποίο μας εισάγει τα βασικά πρόσωπα και είναι κινηματογραφημένο κλασικά και χωρίς χιούμορ.

Αργότερα, δεκαέξι χρόνια μετά, όπου παρακολουθούμε τα πρόσωπα στη σημερινή χαώδη κατάστασή τους, υπεισέρχονται οι κινηματογραφικές διαστάσεις που απογειώνουν το φιλμ και το κάνουν εξαιρετικό: Το χιούμορ, η τρέλα, το χάος, η κοινωνικοπολιτική φάρσα, ο παραλογισμός της κοινωνίας και των κοινωνικών δεδομένων και δρώμενων!

Ας τα ξαναπιάσουμε όμως από την αρχή.

Ο Μπομπ (πολύ καλός και εμπνευσμένος ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο) και η μαύρη Περφίντα (Ρεγκίνα Χολ), παθιασμένο ζευγάρι, δρουν στα πλαίσια μιας εξτρεμιστικής ένοπλης ομάδας αντάρτικου πόλεων. Τους καταδιώκει ο μιλιταριστής συνταγματάρχης Λόκτζο (καταπληκτικός ο Σον Πεν), ο οποίος ποθεί και συνουσιάζεται με την Περφίντια, εκβιάζοντάς την.

Στον ενεστώτα χρόνο της αφήγησης, ο Λόκτζο προσπαθεί να συλλάβει τα απομεινάρια της οργάνωσης και μεταξύ αυτών κυρίως τον looser Μπομπ και την δεκαεξάχρονη κόρη του, που στην πραγματικότητα είναι παιδί δικό του και της Περφίντα…

Συμβαίνουν διάφορα αλλοπρόσαλλα, κωμικοτραγικά, περιπετειώδη και πολιτικά συμβάντα που ο Πολ Τόμας Άντερσον περιγράφει με πολλή ενέργεια, δυναμισμό, ρυθμό, έντονο μοντάζ και δύναμη εικόνων.
v

Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο πρωταγωνιστεί ως ο αδέξιος πρώην επαναστάτης Μπομπ Φέργκιουσον. Image: Supplied
v

Από την αρχή του φιλμ είναι φανερή η κριτική ματιά του Αμερικανού σκηνοθέτη, που αμφισβητεί και υπονομεύει την κατεστημένη αμερικανική κοινωνία και τη ροπή της προς τον αυταρχισμό και την άκρα δεξιά (σαφείς αναφορές στο τραμπικό παρόν).

Το βλέμμα του Άντερσον είναι κριτικό και περιγελαστικό και ως προς την ακραία, αντισυστημική, γραφική και ρομαντική αριστερά και τις γελοιότητές της, αν και δείχνει συμπάθεια προς την αγνότητά της.

Το όλον εξελίσσεται προς ένα ασυμμάζευτο χάος συγκρούσεων, φυγών, κρυψιμάτων και κυνηγητών, τρελών τρεχαλητών, πυροβολισμών, μαχών σχεδόν σώμα με σώμα.
v

O Σον Πεν κλέβει κάθε σκηνή ως Συνταγματάρχης Λόκτζο. Image: Supplied
v

Η ταινία αποτελεί ελεύθερη μεταφορά του μυθιστορήματος του Τόμας Πίντσον, «Vineland». Ωστόσο, ο σκηνοθέτης αναδεικνύει κινηματογραφικά στο «Μια μάχη μετά την άλλη» το παράλογο της κοινωνίας και της ζωής. Στήνει με ένταση, μαύρο χιούμορ και φιλμική ισχύ και πειθώ, μια παρωδία του αμερικάνικου κοινωνικοπολιτικού βίου, μια φάρσα, μια πολιτική σάτιρα με βιτριολική, σαρδόνια κωμική αύρα.

Θίγει όμως εν παρόδω και πολλά άλλα θέματα: το τι σημαίνει να είσαι γονιός, την πατρότητα, τα οικογενειακά μυστικά, τον έρωτα και το σεξ, τα ναρκωτικά, το μεταναστευτικό (μετ’ επιτάσεως), τον ρατσισμό, το αμερικάνικο κατεστημένο και το αυταρχικό κράτος, τη ρατσιστική ακροδεξιά και το παρακράτος, την αντιπολίτευση, την άκρα, επαναστατική αριστερά και την αντίστασή της, τον ακραίο επαναστατικό ρομαντισμό και τις ψευδαισθήσεις του. Αντιμετωπίζει τα πολιτικά θέματα με σκωπτικό, αποδομητικό τρόπο, κάθε άλλο παρά δογματικά. Η πολιτική σκέψη και ματιά του είναι ειρωνική, σύνθετη, πλούσια και όχι απλουστευτική, με κάποια χροιά τρυφερότητας.

ν

v

Η φιλμική και αφηγηματική φόρμα της ταινίας μετά την πρώτη, περιγραφική ενότητα, παίρνει φωτιά. Τα ιλιγγιώδη ψαξίματα του Μπομπ και του συνταγματάρχη, οι συνωμοσίες, οι καταδιώξεις και οι επικίνδυνες διαδρομές ανθρώπων και αυτοκινήτων πέφτουν σαν αλλεπάλληλοι κεραυνοί κι αστραπές.
ν

Ο Σενσέι Σέρτζιο του Μπενίτσιο ντελ Τόρο είναι ο πραγματικός πρωταγωνιστής του αριστουργηματικού έργου του Πολ Τόμας Άντερσον. Image: Supplied

ν

Ο πραγματικός πρωταγωνιστής 

Η πιο συναρπαστική ερμηνεία στην ταινία προέρχεται, ειρωνικά, από τον πιο «φυσιολογικό» χαρακτήρα. Ειρωνικό, επειδή τον υποδύεται ο Μπενίσιο ντελ Τόρο.

Ο Ντελ Τόρο εμφανίζεται ως ο Σενσέι Σέρτζιο Σεντ Κάρλος, δάσκαλος καράτε του Γουίλα και ένας απροσδόκητος σύμμαχος στη μάχη του Μπομπ εναντίον του Λόκτζο. Τη νύχτα που ο Λόκτζο έρχεται να κυνηγήσει αυτόν και τον Γουίλα, ο Μπομπ εκρήγνυται στο ντότζο του Σενσέι Σέρτζιο, φλυαρώντας για όπλα και φορτίζοντας το τηλέφωνό του. Ο Σενσέι Σέρτζιο δεν κλείνει καν το μάτι του. Κλείνει ήρεμα το ντότζο και παίρνει τον Μπομπ στο σπίτι του, όπου διευθύνει «ένα πράγμα Λατίνο της Χάριετ Τάμπμαν».

Αποδεικνύεται ότι ο Σέρτζιο έχει ένα ολόκληρο υπόγειο δίκτυο μέσα στην κοινότητά του, ένα δίκτυο που θα μπορούσε να μεταφέρει τον Μπομπ σε ασφαλές μέρος – αν ο Μπομπ μπορούσε πραγματικά να ηρεμήσει και να ακούσει.

Κι όμως, ο ντελ Τόρο ξεχωρίζει ακριβώς επειδή δεν ξεχωρίζει…

Το «Μια μάχη μετά την άλλη» βρίθει σκηνοθετικών επιτευγμάτων. Θα αναφέρουμε μόνο το εκπληκτικά σκηνοθετημένο τριπλό κυνηγητό αυτοκινήτων στις ανηφόρες και κατηφόρες στην ύπαιθρο. Τρία αυτοκίνητα κυνηγούν το ένα το άλλο έτσι ώστε οι ανηφόρες του αυτοκινητόδρομου κρύβουν την ορατότητα του άλλου αυτοκινήτου που βρίσκεται στην κατηφόρα. Το ντεκουπάζ των πλάνων και το αντίστοιχο μοντάζ είναι ένα αριστούργημα αντίστοιχο του Χίτσκοκ…

_______________

(*) Ο Θόδωρος Σούμας είναι συγγραφέας και κριτικός κινηματογράφου. Τελευταίο του βιβλίο «Ο έρωτας στο σινεμά» (εκδ. Αιγόκερως).

Δείτε επίσης:

Βρέθηκε χαμένο έργο του Ραφαήλ στη Σκωτία Πίνακες του Πικάσο σε τρισδιάστατη μορφή από τον Ομάρ Ακίλ «Το Αίνιγμα του Χαμένου Θεού»: Μια παράσταση στους Δελφούς 22 βραβευμένες «μεγάλες ταινίες μικρού μήκους» έρχονται στη Στέγη Στον πλανήτη των πιθήκων ο πόλεμος άρχισε (trailer) Ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ στους “Πειρατές της Καραϊβικής”